Η διαθήκη είναι το έγγραφο με το οποίο κάποιος ορίζει ποιοι θα τον κληρονομήσουν και αφήνει τα υπάρχοντά του σε αυτούς, ανάλογα με τις επιθυμίες του. Συνήθως αφορά κινητή και ακίνητη περιουσία, χρήματα, μετοχές, τίτλους ιδιοκτησίας. Η τελευταία θέληση του αποθανόντος γίνεται σεβαστή και εκτελείται με τη συνδρομή νομικών.
Υπάρχουν, όμως, κάποιες πολύ ιδιαίτερες διαθήκες, διάσημων ανθρώπων, ή και όχι, ανά τους αιώνες.
- Όταν πέθανε το 2007 ο Λουίς Κάρλος, ένας πλούσιος αριστοκράτης από την Πορτογαλία, άφησε όλα τα χρήματά του σε 70 αγνώστους από τη Λισαβόνα. Οι δικαιούχοι επιλέχθηκαν τυχαία από έναν τηλεφωνικό κατάλογο.
- Η διαθήκη του Φρανκ Σινάτρα (1915-1998) περιλάμβανε μια ρήτρα, η οποία ουσιαστικά τόνιζε πως όποιος προσπαθούσε να προσβάλει την διαθήκη, θα αποκληρωνόταν εντελώς.
- Ο δημιουργός της δημοφιλούς σειράς επιστημονικής φαντασίας «Σταρ Τρεκ» Τζιν Ρόντενμπερι (1921-1991) και η σύζυγός του Μέιτζελ Μπάρετ Ρόντενμπερι (1932-2008) είχαν ως τελευταία επιθυμία τους να εκτοξευθούν στο διάστημα οι στάχτες τους, από την εταιρεία επιμνημόσυνων διαστημικών πτήσεων Celestis.
- Ο Κεμάλ Ατατούρκ (1881-1938) ακύρωσε τη διαθήκη του Μωάμεθ του Πορθητή (1432-1481), μετατρέποντας την Αγία Σοφία σε μουσείο, ενώ ο δεύτερος είχε αφήσει την κατάρα του σε όποιον της άλλαζε χρήση. (Την εποχή του Μωάμεθ του Πορθητή δεν υπήρχαν συμβολαιογραφικές πράξεις για να κάνει κάποιος πραγματική «διαθήκη». Σε ένα κομμάτι παπύρου έγραφαν που αφήνουν τι και στον πάπυρο σημείωναν πως «όποιος δεν τη σεβαστεί να έχει επάνω του την δική μου και του Θεού την κατάρα».
- Αφού εργάστηκε στο θέατρο όλη του τη ζωή, ο John “Pop” Reed (1808-1891) κληροδότησε το κρανίο του στο Walnut Street Theatre στη Φιλαδέλφεια για να χρησιμοποιείται στην παράσταση «Άμλετ».
- Τσαρλς Ντίκενς (1812-1870) – «Όσοι έρθουν στην κηδεία μου να μην φοράνε φουλάρι, μανδύα, μαύρο παπιγιόν, πλατύγυρο καπέλο ή άλλη παρόμοια αποκρουστική ανοησία!» Αντιπαθούσε τους «καθωσπρέπει» και του άρεσαν τα λιτά πράγματα. Στην κηδεία του, που πήρε εθνικές διαστάσεις, τίποτα από τα παραπάνω δεν τηρήθηκε.
- Ο Γερμανός ποιητής Χάινριχ Χάινε (1797-1856), άφησε όλα του τα χρήματα στη χήρα του, τη Ματθίλδη. Ωστόσο, έβαλε έναν όρο: Η Ματθίλδη θα μπορούσε να τα πάρει μόνο αν ξαναπαντρευόταν. Ο ποιητής εξήγησε την περίεργη προϋπόθεση που έθεσε, λέγοντας: «Επειδή τότε, τουλάχιστον ένας άνθρωπος θα λυπηθεί για τον θάνατό μου».
- Ο Ναπολέων Βοναπάρτης (1769-1821) είχε μια τελευταία επιθυμία. Να ξυρίσουν το κεφάλι του και να δωρίσουν τις τρίχες του στην οικογένεια και τους φίλους του. Πολλές δεκαετίες μετά το θάνατό του απέδειξε ότι πιθανότατα αυτός οφειλόταν σε δηλητηρίαση. Στις τρίχες που κράτησαν οι φίλοι του βρέθηκε αρσενικό και οι εικασίες των ειδικών έκαναν λόγο για συστηματική δηλητηρίαση από το γιατρό του.
- Ο Ουίλιαμ Σαίξπηρ (1564-1616) επιθυμούσε να πάρει η σύζυγός του το δεύτερο καλύτερο κρεβάτι του. Για τα δεδομένα της εποχής δεν ήταν παράξενο να ασχολείται κάποιος με την κληροδότηση ενός κρεβατιού (τα καλά κρεβάτια ήταν πολύτιμα αντικείμενα), αλλά η εντολή του αποδείχθηκε και μεταφορική, καθώς όταν πέθανε η σύζυγός του, δεν επιτράπηκε το σώμα της να ταφεί στο ίδιο σημείο με τον Σαίξπηρ, υποδηλώνοντας ίσως την κακή σχέση που είχαν μεταξύ τους εν ζωή.
- Οι απόψεις στα συγγράμματα του Αριστοτέλη ( 384 π.Χ. – 322 π.Χ. ) για τη θέση των γυναικών και των δούλων στην κοινωνία, «υπονομεύονται», από τη διαθήκη του, όπου απελευθερώνει δούλους και επιτρέπει στη σύζυγό του να ξαναπαντρευτεί και να κατοικήσει σε όποιο πατρικό του σπίτι επιθυμεί.